Vijf jaar na dodelijke damdoorbraak: ABP en Allianz nog steeds topinvesteerders mijnbouwgigant Vale

25 januari 2024

Vandaag, 25 januari 2024, is het vijf jaar geleden dat de dam van mijnbouwbedrijf Vale doorbrak in Brumadinho (Brazilië). De damdoorbraak zorgde voor een tsunami van giftige modder. 272 mensen werden levend begraven. Twee andere Braziliaanse dammen van Vale zitten op dit moment in de hoogste risicoschaal voor een doorbraak. Pensioenfondsen ABP, bpfBOUW en Detailhandel, en verzekeraars Allianz en Aegon, beleggen nog steeds voor meer dan 1 miljard dollar in Vale. Met alle risico’s van dien. Ze krijgen een bezorgde brief  o.a. de Eerlijke Geldwijzer, Both ENDS, SOMO en BankTrack.

De damdoorbraak van vijf jaar geleden was niet zomaar een ongeval. De doorbraak had voorkomen kunnen worden en het aantal slachtoffers had veel lager kunnen zijn – als Vale de juiste acties had ondernomen. De dam was in erg slechte staat en dat wist het bedrijf al sinds 2003, zo blijkt uit een intern rapport. Onverantwoorde boorwerkzaamheden door het Nederlandse bedrijf Fugro leidden uiteindelijk tot het plotseling vloeibaar worden en bezwijken van delen van de dam. Op de dag van de ramp bleken de sirenes van Vale, die hadden moeten waarschuwen bij gevaar, niet te werken.

Het zorgelijke is dat Vale niet geleerd lijkt te hebben van deze damdoorbraak, en ook niet van een eerdere, rampzalige damdoorbraak in Mariana. Vijf jaar na de ramp in Brumadinho beheert mijnbouwgigant Vale nog 27 soortgelijke dammen in Brazilië die onder noodprotocollen opereren. Bij twee daarvan bestaat een verhoogd risico op een breuk. Vale ontving onlangs een boete van 46 miljoen dollar voor het niet naleven van de afgesproken deadline om deze dammen te versterken of te ontmantelen om de zoveelste ramp te voorkomen.

De bewoners van Mariana en Brumadinho zijn nog steeds op zoek naar gerechtigheid. Vale betaalde wel 7 miljard dollar in een schikking. Veel van deze fondsen zijn echter gebruikt voor investeringen in infrastructuur om het transport van en voor de mijnbouw te vergemakkelijken. in plaats van dat er substantiële herstelbetalingen zijn gedaan voor de getroffen bewoners of dat deze fondsen gebruikt zijn voor de noodzakelijke sanering van de vervuilde Paraopeba-rivier.

In aanloop naar deze herdenkingsdag stuurde een wereldwijde coalitie van bezorgde ngo’s een brief naar investeerders in Vale. In Nederland zijn dit de pensioenfondsen ABP, bpfBOUW en Detailhandel, en verzekeraars Allianz en Aegon. Zij beleggen samen voor meer dan 1 miljard dollar in Vale.

Pensioenfonds ABP en verzekeraar Allianz behoren zelfs tot de top 20 investeerders in Vale, met een bedrag van respectievelijk
462 en 641 miljoen dollar. Zij krijgen een brief van de Eerlijke Geldwijzer, Both ENDS, BankTrack en SOMO met de vraag hoe zij een volgende ramp denken te voorkomen en hoe zij gaan bijdragen aan herstel. 

Ben je klant bij Aegon of Allianz? Ben je deelnemer bij ABP, bpfBOUW of pensioenfonds Detailhandel? Help dan mee en vraag je pensioenfonds of verzekeraar om een volgende ramp te helpen voorkomen en om te zorgen voor gerechtigheid voor de bewoners.

Stuur de pensioenfondsen een klacht Stuur de verzekeraars een klacht